خلاصه
- محصول فرعی تولید گاز یا کک از زغال کربن دار شده
- سرطانهای مرتبط: سرطانهای پوست و ریه
- مهمترین راه مواجهه: استنشاق، تماس پوستی
- کاربردها: محصولات صنعتی و مصرفی مانند کرئوزوت و قیرزغالسنگ، سوخت کوره در صنعت فولاد، داروسازی، سقف زنی، روکش های سطح و الکترودهای ذوب آلومینیوم
- مواجهات شغلی: افرادی که در ساخت بزرگراه، خیابان و پل، تولید و پرداخت آلومینیوم فعال هستند.
- مواجهات زیست محیطی: از طریق محصولات مورد استفاده برای درمان اختلالات پوستی (بعنوان مثال پسوریازیس، شوره مو) و زندگی در نزدیکی مناطق تولید این مواد
- حقیقت سریع: قطران زغالسنگ و قیرزغالسنگ، ترکیبات پیچیده ای حاوی بیش از 400 ترکیب شناخته شده از جمله هیدروکربنها، فنولها و ترکیبات هتروسایکلیک هستند.
اطلاعات کلی
قطران زغالسنگ بعنوان محصول فرعی در حین کربن دار شدن زغالسنگ برای تولید کک یا گاز تولید می شود. هنگامی که این ماده تقطیر می شود، کرئوزوت بعنوان محصول و قیر زغالسنگ را بعنوان پسماند تولید می شود [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)]. قطران زغالسنگ چسبناک است و تاحدی در آب قابل حل است، در حالیکه قیرزغالسنگ می تواند نیمه جامد تا جامد باشد [2US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (Search term: ‘coal tar and coal-tar pitches’)]. قطران زغالسنگ و قیرزغالسنگ، ترکیبات پیچیده ای حاوی بیش از 400 ماده شناخته شده از جمله هیدروکربنها، فنول ها و ترکیبات هتروسایکلیک هستند [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)]. آنها در صنعت و محصولات مصرفی کاربرد زیادی دارند. مواد فرار قیرزغالسنگ (CTPV) که حاوی غلظت های متنوعی از هیدروکربن های معطر چند حلقه ای (PAH) هستند، در حین گرمادهی به قطران زغالسنگ آزاد می شوند [3Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Wood Creosotes, Coal Tar Creosote, Coal Tar, Coal Tar Pitch, and Coal Tar Pitch Volatiles (2002) (PDF)]. کرئوزوتها مایعات روغنی شکل هستند که به میزان گسترده در نگهداری از چوب استفاده می شوند؛ برای اطلاعات بیشتر در مورد این ماده، لطفا به پروفایل کرئوزوت مراجعه نمایید. سایر مواد مرتبط با قطران زغالسنگ و قیرزغالسنگ که توسط کارکس کانادا نیز مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از بیتومنها، بنزن و نفتالن.
قطران زغالسنگ و قیرزغالسنگ توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) بعنوان گروه 1، موادی که برای انسان سرطانزا هستند، طبقه بندی شده اند، به نحوی که ارتباط مشخصی با سرطان پوست و سرطان کیسه بیضه دارد [4International Agency on Research for Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 35, Supplement 7(1987) (PDF)]. بازبینی IARC در سال 2012 روی مواد گروه 1 این طبقه بندی را مجددا تایید کرد، [5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100, Part F (2011) (PDF)] و شواهد کافی در انسانها برای ارتباط سببی بین مواجهه با قیرزغالسنگ در کف سازی و سقف سازی و سرطان ریه ارائه داد. همچنین این بازبینی شواهد محدودی در انسانها برای سرطان مثانه ارائه داد [5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100, Part F (2011) (PDF)]. بر اساس پیامدهای سرطان ریه، تولید کک و تبدیل کردن زغالسنگ به گاز نیز بعنوان گروه 1 طبقه بندی شدند [5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100, Part F (2011) (PDF)]. شواهد دیگری نیز مبنی بر ارتباط قطران زغالسنگ و قیر زغالسنگ با سرطان کلیه، مثانه و دستگاه گوارش و لوسمی (سرطان خون) وجود دارد [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)]. پیامدهای دیگر ناشی از عوارض جانبی قطران زغالسنگ و قیر زغالسنگ عبارتند از تحریک پوست، چشم و دستگاه تنفسی [3Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Wood Creosotes, Coal Tar Creosote, Coal Tar, Coal Tar Pitch, and Coal Tar Pitch Volatiles (2002) (PDF)].
کاربردهای اصلی
بیشتر قطران زغالسنگ برای تولید محصولات تصفیه شده تقطیر می شود از جمله کرئوزوت، قیر زغالسنگ، نفتالن خام و روغن آنتراسن [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)]. به دلیل قابلیت دسترسی بالا و ارزش گرمادهی، مقداری از قطران زغالسنگ خام بعنوان سوخت کوره های قالبگیری در صنعت فولادسازی استفاده می شود [5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100, Part F (2011) (PDF)]. قطران زغالسنگ، تاریخچه طولانی از مصرف در محصولات دارویی برای درمان بیماریهای پوستی نیز دارد مانند اگزما، پسوریازیس و شوره سر. همچنین در الکل غیرطبیعی نیز استفاده می شود [5International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100, Part F (2011) (PDF)].
قیر زغالسنگ در درجه اول بعنوان چسب در الکترودهای ذوب آلومینیوم استفاده شده اند [3Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Wood Creosotes, Coal Tar Creosote, Coal Tar, Coal Tar Pitch, and Coal Tar Pitch Volatiles (2002) (PDF)]. همچنین در مواد کف سازی، روکش سطوح و درزگیر پیاده رو و همچنین برای تولید کک قیر نیز استفاده می شود.
مروری کلی بر مواجهات زیست محیطی
استنشاق، تماس پوستی و بلعیدن، راه های بالقوه مواجهه برای مردم عادی محسوب می شوند [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)].
منابع معمول مواجهه عبارتند از محصولات دارویی (لوسیون ها و پمادها) مورد استفاده برای درمان اختلالات پوستی مانند پسوریازیس و شامپوهای مورد استفاده برای شوره سر [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)]. در کانادا، محصولات ضدشوره سر، در صورتی که حاوی قطران زغالسنگ با غلظت های 0.5-10% باشند، بعنوان دارو طبقه بندی می شوند [6Health Canada. Drug and Health Products, Anti-Dandruff Products (2015)]. قطران زغالسنگ در این محصولات با ترکیب کردن قطران زغالسنگ با الکل، پلی سوربات و شن شسته شده تهیه می شوند و باعث تولید محلول تصفیه و رقیق شده می شود. بنابراین، ترکیب قطران زغالسنگ در این محصولات با کاربردهای صنعتی قطران زغالسنگ متفاوت است [7Environment and Climate Change Canada. Draft Screening Assessment – Petroleum Sector Stream Approach Coal Tars and Their Distillates (2016)].
درزگیرهای پیاده روی حاوی قطران زغالسنگ، که در درجه اول در راه های ماشین روی مسکونی و مناطق بازرگانی کوچک یا محوطه پارکینگ های مسکونی استفاده می شوند، منبع بالقوه دیگری از مواجهه هستند [7Environment and Climate Change Canada. Draft Screening Assessment – Petroleum Sector Stream Approach Coal Tars and Their Distillates (2016)]. میزان قطران زغالسنگ در خاک و غبار نزدیک محوطه های درزگیری شده، بیشتر از مناطق مجاور محوطه هایی است که درزگیری نشده اند [7Environment and Climate Change Canada. Draft Screening Assessment – Petroleum Sector Stream Approach Coal Tars and Their Distillates (2016)]. مواجهه پوستی زمانی اتفاق می افتد که درزگیر برای راههای ماشین رو استفاده می شود [7Environment and Climate Change Canada. Draft Screening Assessment – Petroleum Sector Stream Approach Coal Tars and Their Distillates (2016)]. زندگی در نزدیکی کارخانه هایی که از قطران زغالسنگ یا قیر زغالسنگ استفاده می کنند، منبع بالقوه مواجهه است [8National Institutes of Health (NIH). Coal Tar and Coal-Tar Pitch (2015)]. به مدت بیش از 35 سال، بیشتر این مناطق به طور فعال درگیر تولید نبوده اند [2US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (Search term: ‘coal tar and coal-tar pitches’)].
برخی از مولفه های قطران زغالسنگ و قیرزغالسنگ در گونه های آبزی تجمع زیستی می کنند [3Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Wood Creosotes, Coal Tar Creosote, Coal Tar, Coal Tar Pitch, and Coal Tar Pitch Volatiles (2002) (PDF)]. بطور اخص، هیدروکربن های معطر چندحلقه ای (PAH) به میزان بیشتری نسبت به سایر مولفه ها تجمع می کنند به نحوی که عوامل تراکم زیستی مواد خاص به بیش از 5000 می رسد [7Environment and Climate Change Canada. Draft Screening Assessment – Petroleum Sector Stream Approach Coal Tars and Their Distillates (2016)].
مروری کلی بر مواجهه در محل کار
استنشاق و تماس پوستی، مهمترین راههای مواجهه شغلی هستند [2US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (Search term: ‘coal tar and coal-tar pitches’)]. از بین صنایع ، بیشترین گروه هایی که در معرض مواجهه با این ماده قرار دارند عبارتند از افراد فعال در ساخت و ساز بزرگراه، خیابان و پل؛ تولید و پرداخت آلومینیوم؛ تهیه محصولات نفت خام و زغالسنگ و کارخانه های ریخته گری. بزرگترین گروه های شغلی که در معرض مواجهه قرار دارند عبارتند از کف سازان و سازندگان شیروانی و پس از آن کارگران ساختمانی، اپراتورهای تجهیزات سنگین و اپراتورهای ماشین در پرداخت مواد معدنی و فلز.
سایر صنایعی که پتانسیل مواجهه با قطران و قیرزغالسنگ را در محل کار دارند عبارتند از افراد مرتبط با تولید کک، تبدیل کک به گاز، کارخانجات ریخته گری فولاد و نصب تجهیزات برقی [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)،2US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank (Search term: ‘coal tar and coal-tar pitches’)]. ممکن است مواجهه در حین تولید یا استفاده از آجرهای نسوز، رنگ، لعاب و روکش نیز اتفاق بیفتد [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Coal tar and Coal-tar Pitches (2016) (PDF)].